Waterveiligheid & Ruimte Limburg te gast bij Water-Stop.NU

Waterveiligheid & Ruimte Limburg te gast bij Water-Stop.NU

Op 4 juli vond de 3e bewonersbijeenkomst plaats van stichting Water-Stop.NU. Voorzitter Neering gaf een korte update over de ontwikkelingen sinds maart jl. Projectleider ‘Droge Voeten’ mevr. Montagne informeerde de bewoners over de voortgang van het project met als onderdeel de 1e oefening van de WhatsApp-groep ‘Dreigend Hoogwater’. Als welkome gasten werd het team van Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL) onder leiding van programmamanager Reinders begroet.

WhatsApp-groep ‘Dreigend Hoogwater’: goed nabuurschap en verhogen zelfredzaamheid

De oefening bleek overwegend succesvol. Via deze structuur – speciaal opgezet door en voor mensen uit het Geulmondgebied - kunnen bewoners eerder worden gewaarschuwd (dan bijv. via een NL-alert, waarbij geen 100% zekerheid is van ontvangst (gebleken tijdens ’21 watersnoodramp)). Ook kunnen gerichter tips voor de specifieke doelgroep worden gegeven. Samen met de aangemelde deelnemers is geïnventariseerd wie welke extra hulp nodig heeft, dus ook die hulp kan eerder worden georganiseerd. Het plan is een goed voorbeeld van het verhogen van de zelfredzaamheid en goed nabuurschap! Mochten zich nog bewoners uit het Geulmondgebied willen aanmelden, laat het weten via contact@water-stop.nu. Er zal nog een separate oproep worden geplaatst op de website met het bijbehorende formulier, dat dient te worden ingevuld als je je wilt aanmelden.

Programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL) – de heer Th. Reinders en team

De opgave van WRL – Samen naar een waterrobuust Limburg – is gebaseerd op 3 pijlers:

1. Meer fysieke robuustheid in het watersysteem
2. Water en bodem meer leidend in de ruimtelijke ordening
3. Verhogen klimaatbewustzijn en zelfredzaamheid van inwoners

Al snel blijkt de complexiteit van het programma, én door het groot aantal vraagstukken en niet in de laatste plaats door het groot aantal actoren en andere lopende uitdagingen/programma’s gerelateerd aan de regio Limburg. Denk bijvoorbeeld aan o.a. ‘Aanpak droogte’, ‘de Landbouwtransitie’, ‘Kaderrichtlijn Water’, ‘Limburgse aanpak stikstof en natuurverbetering’ ‘Water in Balans’, om er maar enkelen te noemen. Allemaal spreekwoordelijke puzzelstukjes, die op elkaar ingrijpen en idealiter passend gemaakt zouden moeten worden.

Daarbij zijn er nogal wat vraagstukken op water, o.a.

• Water verplaatst zich, water verdampt niet (‘afwenteling’)
• Gebied-specifiek (Roer, Geul, Meerssen, Valkenburg)
• Event-specifiek (hoogwater, hoosbui)
• Klimaatverandering: voorspelbaarheid?
• Bron tot monding: lastig te modelleren
• Hoogteligging/oppervlakkige afstroming, ondergrondse afstroming,
  bodemtype/infiltratiecapaciteit, grondwaterstand
• Afwatering regionaal > riviersysteem
• Initiële situatie bodem bij extremiteit
• Extreme situatie: wat word je ambitie?

Waar heeft het WRL-programma mee te maken?

• Normering begrenst verantwoordelijkheden
• Kosteneffectiviteit (bijv. in relatie tot herhalingstijd of extremiteit
• Technische (on)mogelijkheden
• Samenhang maatregelen op systeemniveau
• Afwentelingsvraagstukken
• Grondposities
• Beheer en onderhoud van maatregelen
• Verschillende opgaven binnen het ruimtelijk domein

Onderstaand zijn de maatregelen die ingezet kunnen worden om het regionale watersysteem (in samenhang) waterrobuust te maken:

• Vasthouden bovenstrooms: vergroten infiltratie
• Natuurlijk bergen van water (verruwing, topvervlakking)
• Civieltechnisch bergen
• Afvoeren: hydraulische knelpunten verbeteren
• Beschermen via kades/keringen

En veel (kleinere) maatregelen die in samenhang resultaat geven, in lijn met de conclusie van Deltares.

De opgave waar het programma van Waterveiligheid en Ruimte Limburg voor staat is groot. Het is niet slechts een kwestie van 1 probleem oplossen. De vraagstukken zijn leidend. Het voorkomen van overstromingen is lastig en complex, zo niet onmogelijk. Er zal ook worden ingezet op de beperking van de gevolgen, zoals ruimtelijke adaptatie, risicobewustzijn, zelfredzaamheid. Ook crisismanagement is een belangrijk aandachtspunt, dat moet op orde zijn, maar vormt geen onderdeel van het programma. Alle verantwoordelijkheden / belangen zullen moeten worden samengebracht.

WRL is aan de slag gegaan als een organisatie die opgavegericht zal besturen, sturen, presteren en leren. Daarbij worden alle stakeholders, waaronder ook de burgers, betrokken. Een voorlichting als vanavond maakt daarvan onderdeel uit.

Start robuuste aanpak Geulmondinggebied Het onderzoek naar het Geulmondgebied is door WRL naar voren gehaald. Er zijn meerdere onderzoeksvragen in 1 uitvraag gecombineerd ter bevordering integraliteit/systeem.

Eventuele maatregelen waar voor het Geulmondinggebied wordt gedacht zijn:

• Systeem bovenstrooms, zorgen dat het water er niet komt…..
• Capaciteit sifon optimaliseren of verhogen
• Water overhevelen naar Julianakanaal via mechanische oplossing
• Kering noordelijke zijde Geul

De hieraan gekoppelde onderzoeksvragen die op dit moment voor het Geulmondinggebied voorliggen zijn:

• Optimaliseren sifoninlaat; meer afstroomcapaciteit
• Bedijken Geul nabij sifon Bunde; bescherming lokaal, opstuwing water en vergroten capaciteit sifon
• Mogelijkheden afwatering Geul op Julianakanaal bij verschillende (Maas-hoogte) scenario’s
• Mogelijke maatregelen gebied tussen Geulmonding en Elsloo, waarbij aandacht voor grond- en kwelwater
• Combineren maatregelen (onderlinge relatie, versterken ze elkaar of maken ze elkaar overbodig?)
• Advies over een geoptimaliseerde vuil-afvang-constructie voor sifon (locatie en vorm)

Specifieke maatregelen

Voor wat betreft de afstemming en het proces ten aanzien van het Geulmondinggebied zijn de volgende stappen aan de orde:

• Te contracteren adviesbureau stemt beantwoording van onderzoeksvragen af met Gemeente Meerssen, Maastricht, Waterschap Limburg en Rijkswaterstaat.
• Er zal worden geparticipeerd met stichting Water-Stop.NU, inwoners en ondernemers.
• Het adviesbureau rapporteert aan WRL.
• WRL informeert belanghebbenden en treedt daarna in overleg met beide gemeentes, Waterschap Limburg en Rijkswaterstaat.

De onderzoeksvragen worden nu afgestemd met betrokken partijen, waarna besloten wordt tot inzet van marktpartijen. De formele aanbesteding start naar verwachting na het zomerreces.

Vragen & Antwoorden

Voor de vragen naar aanleiding van de presentaties van Water-Stop.NU en Waterveiligheid en Ruimte Limburg werd er veel ruimte ingericht. Daar maakten het ca. 60-tal inwoners grif gebruik van. Een overzicht van de vragen vindt u in bijgaande documenten. Twee vragen werden door WRL meegenomen en worden nog schriftelijk beantwoord. Mocht u vragen hebben over het programma, dan kunt u die sturen naar info@wrlimburg.nl. De vragen/antwoorden voor WSN vindt u in de bijlage. De vragen die aan WRL zijn gesteld vindt u hier. Helaas kunnen wij vooralsnog de antwoorden niet vrijgeven.

Mocht u verder nog aanvullende vragen en/of suggesties hebben, stuur dan een bericht aan contact@water-stop.nu.

Voor een overzicht van de foto's verwijzen wij naar Meer Vandaag. met dank.